نقش عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در تغذیه کودک زیر دو سال از دیدگاه مادران، مراقبین کودک و کارکنان بهداشتی: یک مطالعه کیفی در شهرستان دماوند

سابقه و هدف: تغذیه کودک در دو سال اول زندگی نقش مهمی در رشد و تکامل او برای سال های بعدی زندگی دارد. در این تحقیق کیفی دیدگاه ها، باورها و تجارب افراد در گیر در تغذیه کودک در مورد نقش عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر وضعیت تغذیه و سلامت کودک زیر دو سال در شهرستان دماوند، واقع در شمال شرق تهران، در سال 1387مورد بررسی قرار گرفت. افراد و روش ها: طی یک مطالعه کیفی 23بحث گروهی با مادران دارای کودک زیر 2 سال، مراقبین داخل منزل (مادر بزرگ ها) و مراقبین خارج منزل (مربیان مهد کودک) و کارکنان بهداشتی شهری و روستایی درخصوص تغذیه کودک زیر دو سال در شهرستان دماوند صورت گرفت. جلسات با حضور یک هماهنگ کننده، دو یادداشت بردار و یک ناظر برگزار شد. پس از پایان عملیات میدانی، کلیه یادداشت ها بر اساس اهداف مطالعه کد گذاری شد. سپس زیر گروه های هر هدف به دست آمد و مضامین اصلی مطالعه از بین آنها استخراج و گزارش شد. یافته ها : چهار مضمون به دست آمده در مورد تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر تغذیه کودک زیر دو سال عبارت بودند از: تأثیر درآمد خانواده، سواد مادر، فرهنگ و اعتقادات والدین و حمایت عاطفی- اجتماعی مادر. بر اساس یافته های بررسی حاضر، هر چند مادران و مراقبین کودک به اهمیت شیردهی واقف بودند ولی تغذیه انحصاری در این منطقه به صورت واقعی آن رعایت نشده بود. اکثر شرکت کنندگان اگرچه نسبت به تغذیه تکمیلی آگاهی داشتند ولی در عمل به نوع غذا، ایجاد تنوع غذایی، ارزش تغذیه ای یا کیفیت غذاهای داده شده به کودکان خود توجهی نداشتند. از نظر شرکت کنندگان شرایط اجتماعی، اقتصادی و باورهای غلط نقش مؤثری در عدم موفقیت در اجرای شیردهی و تغذیه تکمیلی داشته است. نتیجه گیری: برای رفع مشکلات فعلی در زمینه شیردهی و تغذیه تکمیلی، علاوه بر تجدید نظر در دستورالعمل های فعلی تغذیه ای، اجرای برنامه های حمایتی و آموزشی با توجه به اعتقادات و فرهنگ جامعه به تمام افراد درگیر در تغذیه کودک از جمله مادران، مراقبین کودک و کارکنان بهداشتی توصیه می شود. واژگان کلیدی: تغذیه، نوزاد، عوامل اقتصادی، مطالعه کیفی